Το μάθημα απευθύνεται σε μεταπτυχιακούς φοιτητές της Θεολογικής Σχολής και στοχεύει στην καλλιέργεια θεωρητικών και πρακτικών δεξιοτήτων επιστημονικής έρευνας. Εστιάζει στους κανόνες ερευνητικής μεθοδολογίας, την ακαδημαϊκή δεοντολογία και τη δομημένη συγγραφή επιστημονικών κειμένων. Οι φοιτητές εκπαιδεύονται στην αναζήτηση, αξιολόγηση και οργάνωση πηγών, στη συλλογή και επεξεργασία δεδομένων, καθώς και στη διάκριση μεταξύ ποιοτικής και ποσοτικής έρευνας. Παράλληλα, μαθαίνουν να επιλέγουν κατάλληλες ερευνητικές μεθόδους, να σχεδιάζουν αξιόπιστα ερευνητικά έργα και να συντάσσουν τεκμηριωμένες εργασίες. Το μάθημα ενισχύει βασικές ακαδημαϊκές ικανότητες, όπως αυτόνομη και ομαδική εργασία, ανάλυση πληροφοριών με χρήση τεχνολογιών, ανάπτυξη ερευνητικών ιδεών και άσκηση κριτικής σκέψης. Η διδασκαλία πραγματοποιείται με διαλέξεις, σεμινάρια και εργασίες, ενώ αξιοποιούνται οι τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνιών. Η αξιολόγηση γίνεται μέσω γραπτής ή προφορικής εξέτασης, εργαστηριακής δραστηριότητας ή δημόσιας παρουσίασης. Το μάθημα συμβάλλει ουσιαστικά στην επιστημονική συγκρότηση των φοιτητών, προετοιμάζοντάς τους για την εκπόνηση ακαδημαϊκών ερευνών και εργασιών με συνέπεια, τεκμηρίωση και δημιουργική σκέψη.

Το μάθημα εξετάζει τη θεολογική και πολιτισμική αλληλεπίδραση των λαών της Μεσογείου, μέσα από το πρίσμα της βιβλικής παράδοσης. Στόχος του είναι να προσφέρει στους φοιτητές μια σφαιρική κατανόηση των θεολογικών εννοιών και των κοινωνικών δυναμικών που επηρέασαν την ιστορική και πολιτισμική διαμόρφωση της περιοχής. Το περιεχόμενο περιλαμβάνει την εισαγωγή στη βιβλική θεολογία, την ανάλυση των βασικών εννοιών και της ιστορικής τους εξέλιξης, καθώς και τη μελέτη των θρησκευτικών και πολιτισμικών ανταλλαγών μεταξύ των μεγάλων μεσογειακών κέντρων, όπως η Αθήνα, η Ιερουσαλήμ, η Αλεξάνδρεια και η Ρώμη. Εξετάζονται κοινωνικά και πολιτισμικά ζητήματα, όπως οι κοινωνικές δομές, οι πολιτισμικές πρακτικές και ο ρόλος της θρησκείας στην καθημερινή ζωή. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις σύγχρονες προκλήσεις, όπως ο διαθρησκειακός διάλογος και η ειρηνική συνύπαρξη. Το μάθημα καλλιεργεί δεξιότητες αναζήτησης, ανάλυσης και σύνθεσης πληροφοριών, ενισχύει την αυτόνομη και ομαδική εργασία, καθώς και την ανάπτυξη κριτικής σκέψης. Η αξιολόγηση πραγματοποιείται μέσω εργασιών, γραπτών ή προφορικών εξετάσεων, ενώ χρησιμοποιούνται Τ.Π.Ε. για τη διδασκαλία και επικοινωνία.

ο μάθημα απευθύνεται σε μεταπτυχιακούς φοιτητές και προσφέρει συστηματική προσέγγιση της πατερικής παράδοσης και της ανθρωπολογίας της Εκκλησίας. Οριοθετεί την έννοια του Πατέρα στη βάση των πηγών και ιχνηλατεί τους κύριους σταθμούς από τον 2ο αιώνα έως σήμερα. Δίνεται έμφαση στην ανθρωπολογία των Ελλήνων Πατέρων και στα κλασικά τρίπτυχα «Θεός–Κόσμος–Άνθρωπος» και «Νους–Λόγος–Πνεύμα». Μελετώνται επίσης διαλεκτικά ζεύγη, όπως «Εκκλησία και Κοινωνία» και «Ιστορία και Εσχατολογία», καθώς και η ανταπόκριση της χριστιανικής ανθρωπολογίας σε παλαιά και σύγχρονα ανθρωπολογικά αφηγήματα. Οι φοιτητές καλλιεργούν ικανότητες αναζήτησης και κριτικής αξιολόγησης πατερικών πηγών, ανάλυσης δεδομένων με χρήση Τ.Π.Ε., προσαρμογής σε νέα ερευνητικά ερωτήματα και παραγωγής πρωτότυπων ιδεών. Η διδασκαλία γίνεται με διαλέξεις, σεμινάρια και εργασίες (30 ώρες/5 ECTS), με υποστήριξη ψηφιακών εργαλείων. Η αξιολόγηση περιλαμβάνει εργαστηριακή εργασία, γραπτές ή προφορικές εξετάσεις, ερωτήσεις σύντομης ή εκτεταμένης απάντησης, επίλυση προβλημάτων, γραπτή εργασία ή δημόσια παρουσίαση. Στόχος είναι η θεμελιωμένη κατανόηση της πατερικής σκέψης και η εφαρμογή της στη σύγχρονη θεολογική και κοινωνική συζήτηση.

Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στις σύγχρονες τεχνολογικές πρακτικές μελέτης και επεξεργασίας χειρογράφων της Αγίας Γραφής. Εστιάζει στην εργαστηριακή εφαρμογή των ψηφιακών εργαλείων που χρησιμοποιούνται για την ανάλυση, αποτύπωση και ερμηνεία της βιβλικής χειρόγραφης παράδοσης. Το περιεχόμενο περιλαμβάνει την εισαγωγή στις ψηφιακές τεχνολογίες και τις μεθόδους των Digital Humanities, τη μελέτη της χρήσης αυτών στα διάφορα είδη χειρογράφων (ειλητάρια, κώδικες, παλίμψηστα), καθώς και την ανάπτυξη ψηφιακών κριτικών εκδόσεων. Οι φοιτητές εκπαιδεύονται στην αξιοποίηση τεχνολογιών αιχμής για την τεκμηρίωση και ανάλυση των πηγών, ενισχύοντας παράλληλα δεξιότητες αυτόνομης και ομαδικής εργασίας, κριτικής αξιολόγησης δεδομένων και ανάπτυξης ερευνητικών ιδεών. Η διδασκαλία συνδυάζει διαλέξεις, σεμινάρια και εργαστηριακές δραστηριότητες, με πλήρη χρήση Τ.Π.Ε. για τη διδασκαλία και επικοινωνία. Η αξιολόγηση βασίζεται σε εργαστηριακή εργασία, γραπτή ή προφορική εξέταση, καθώς και σε ερευνητικά projects. Το μάθημα συμβάλλει στη σύνδεση θεολογικής έρευνας και ψηφιακής τεχνολογίας, προάγοντας καινοτόμες προσεγγίσεις στη μελέτη των ιερών κειμένων.

Το μάθημα διερευνά τον ρόλο της Εκκλησίας στη διαμόρφωση της νεοελληνικής εθνικής συνείδησης και στη συγκρότηση της συλλογικής πολιτιστικής ταυτότητας. Μέσα από θεολογική, ιστορική και κοινωνιολογική προσέγγιση, αναλύεται η συμβολή της Εκκλησίας στη διαδικασία εθνογένεσης, από την οθωμανική περίοδο έως τη σύγχρονη εποχή. Το μάθημα εξετάζει κρίσιμες ιστορικές στιγμές, όπως η Επανάσταση του 1821 και η ίδρυση του ελληνικού κράτους, προκειμένου να αναδειχθεί η σχέση μεταξύ εκκλησιαστικής ζωής, εθνικών αφηγήσεων και θεσμικής εξέλιξης. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη συμβολή της Εκκλησίας στους τομείς της εκπαίδευσης, των τεχνών και της κοινωνικής πρόνοιας, μέσα από τους οποίους διαμόρφωσε σταθερές πολιτιστικής ταυτότητας και συνέχειας. Οι φοιτητές αναπτύσσουν ικανότητες ανάλυσης πηγών, σύνθεσης πληροφοριών, χρήσης τεχνολογικών εργαλείων και αξιολόγησης κοινωνικοθρησκευτικών φαινομένων. Η διδασκαλία περιλαμβάνει διαλέξεις, σεμινάρια και ερευνητικές εργασίες, ενώ η αξιολόγηση πραγματοποιείται μέσω γραπτών ή προφορικών εξετάσεων, εργαστηριακών δραστηριοτήτων και παρουσιάσεων. Το μάθημα καλλιεργεί τη διεπιστημονική σκέψη και ενισχύει την κατανόηση της σχέσης μεταξύ θρησκείας, έθνους και πολιτισμού.

Το μάθημα εξετάζει τη σχέση ανάμεσα στη θρησκευτική παράδοση και τη φιλοσοφική σκέψη του αρχαίου ελληνικού κόσμου. Επικεντρώνεται στην ιστορική εξέλιξη της ελληνικής θρησκείας και στη μετάβαση από τη μυθολογική κοσμοαντίληψη στη φιλοσοφική αναζήτηση για το θείο, τον άνθρωπο και τον κόσμο. Στο πλαίσιο του μαθήματος αναλύονται οι θεωρητικές εκφάνσεις της ελληνικής θρησκείας, οι λατρευτικές και τελετουργικές πρακτικές, καθώς και η επίδραση της θρησκείας στους κοινωνικούς και πολιτικούς θεσμούς. Παράλληλα, διερευνώνται κεντρικές έννοιες της αρχαίας φιλοσοφίας, όπως η ψυχή, η γένεση και η φθορά, φωτίζοντας τη διαχρονική και διαπολιτισμική αξία του ελληνικού στοχασμού. Οι φοιτητές αποκτούν δεξιότητες ανάλυσης φιλοσοφικών και θρησκειολογικών κειμένων, ερευνητικής εργασίας με χρήση τεχνολογικών μέσων και σύνδεσης θεωρητικών εννοιών με ιστορικά και κοινωνικά συμφραζόμενα. Η διδασκαλία περιλαμβάνει διαλέξεις, σεμινάρια και γραπτές εργασίες, με υποστήριξη Τ.Π.Ε., ενώ η αξιολόγηση γίνεται μέσω εξετάσεων ή ερευνητικών μελετών. Το μάθημα ενισχύει την κατανόηση της ελληνικής πνευματικής κληρονομιάς και της επίδρασής της στη διαμόρφωση της δυτικής φιλοσοφικής σκέψης.

Το μάθημα παρουσιάζει με συστηματικό τρόπο το Κανονικό Δίκαιο και τον θεσμό της Οικουμενικής Συνόδου. Εξηγεί τις διακρίσεις των συνόδων (οικουμενικές και τοπικές: επαρχιακές, ενδημούσες, μείζονες, τελείες, πανορθόδοξες) και χαρτογραφεί τις κύριες πηγές: Αγία Γραφή, ιεροί κανόνες Οικουμενικών και Τοπικών Συνόδων, πατερικά κείμενα, πρακτικά και εκδόσεις. Αναλύεται το ιστορικό υπόβαθρο κάθε συνόδου, η εκκλησιολογική αρχή της συνοδικότητας και οι παράμετροί της. Παρουσιάζεται θεματικά η κανονική συμβολή των συνόδων (θέσπιση/επικύρωση κανόνων) και η δογματική τους προσφορά μέσω ερμηνευτικών «όρων» που διασαφηνίζουν αλήθειες της πίστης. Εξετάζεται και ο εσχατολογικός προσανατολισμός του θεσμού. Οι φοιτητές μαθαίνουν να ανιχνεύουν πηγές, να κατανοούν έννοιες και σχέσεις μεταξύ δικαίου και δογματικής, να αξιοποιούν Τ.Π.Ε. και να συνθέτουν τεκμηριωμένα συμπεράσματα. Η διδασκαλία περιλαμβάνει διαλέξεις, σεμινάρια και εργασίες· η αξιολόγηση μπορεί να είναι γραπτή, προφορική ή εργαστηριακή. Στόχος είναι η στέρεη κατανόηση της ιστορίας, της θεολογίας και του κανονικού βάρους των Οικουμενικών Συνόδων και της λειτουργίας τους ως κριτηρίου πίστης και εκκλησιαστικής τάξης.

Το μάθημα χαρτογραφεί την απαρχή, την εξάπλωση και την ποικιλομορφία του Ισλάμ από την Αραβική χερσόνησο έως τον σύγχρονο κόσμο. Εξετάζει ιστορικά τις μουσουλμανικές κοινότητες και αναλύει θεμελιώδεις θεσμούς (θρησκευτικούς, πολιτικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς, πολιτιστικούς), τις λειτουργίες τους και τον αντίκτυπό τους στη δημόσια και ιδιωτική σφαίρα. Παρουσιάζονται οι βασικές θεολογικές αρχές: οι Πέντε Πυλώνες, το Κοράνιο και η Σούννα, μαζί με την ιστορική τους διαμόρφωση. Γίνεται επισκόπηση των κυριότερων ιεροδικαϊκών σχολών και του ρόλου τους στην ερμηνεία του ισλαμικού δικαίου, όπως και των ρευμάτων της σουνιτικής και σιιτικής παράδοσης και του σουφισμού. Οι φοιτητές καλλιεργούν ικανότητες αναζήτησης πηγών, κριτικής ανάλυσης θεσμών και χρήσης Τ.Π.Ε., ώστε να αποτιμούν σύνθετα ιστορικο-θεολογικά φαινόμενα. Η διδασκαλία συνδυάζει διαλέξεις, σεμινάρια και εργασίες· η αξιολόγηση περιλαμβάνει εξετάσεις ή projects. Το μάθημα προσφέρει σφαιρική κατανόηση του ισλαμικού πολιτισμού και των εσωτερικών του διαφοροποιήσεων.

Το μάθημα παρουσιάζει συγκριτικά τις πηγές και τη μεθοδολογία των κανονικών δικαίων στις τρεις μεγάλες παραδόσεις, με ειδική εστίαση στο δίκαιο της προσωπικότητας, του γάμου και της οικογένειας. Αναλύονται νομοτεχνικές και ερμηνευτικές προσεγγίσεις στα ιεροκανονικά κείμενα, ώστε να αναδειχθούν ομοιότητες και διαφορές στον ρυθμιστικό τους ορίζοντα. Καλλιεργείται κοινή αναλυτική και συνθετική μέθοδος που ενισχύει τον διαθρησκειακό διάλογο και μπορεί να εφαρμοστεί σε κοινωνική και εξατομικευμένη συμβουλευτική, μεταναστευτική πολιτική, οικογενειακή ειρήνη, δημόσια σφαίρα, εκπαιδευτική οργάνωση και πτυχές εξωτερικής πολιτικής και διπλωματίας. Οι φοιτητές μαθαίνουν να τεκμηριώνουν δικανική κρίση, να αξιοποιούν πρωτογενείς πηγές και ψηφιακά εργαλεία, και να παράγουν εφαρμόσιμες εισηγήσεις πολιτικής. Η διδασκαλία γίνεται με διαλέξεις, σεμινάρια και εργαστηριακές δραστηριότητες· η αξιολόγηση μέσω εργασιών, εξετάσεων και παρουσιάσεων. Στόχος είναι η ώριμη κατανόηση του θρησκευτικού δικαίου και η υπεύθυνη αξιοποίησή του για την οικοδόμηση συνεννόησης και κοινωνικής ειρήνης.

Το μάθημα προσφέρει οργανωμένη εικόνα της γένεσης, της ιστορικής πορείας και της θεολογίας βασικών ανατολικών θρησκειών: Ινδουισμού, Βουδισμού, Τζαϊνισμού, Σικχισμού, Ταοϊσμού, Κομφουκιανισμού και Σιντοϊσμού. Παρουσιάζονται ιδρυτικές αφηγήσεις, κεντρικές διδασκαλίες, τελετουργικές πρακτικές, σχολές σκέψης και κοινωνικοπολιτισμικά συμφραζόμενα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις έννοιες του θείου, της σωτηρίας/απελευθέρωσης, της ηθικής τάξης και της σχέσης θρησκείας–κοινωνίας. Οι φοιτητές αποκτούν εργαλεία σύγκρισης θρησκευτικών συστημάτων, εξασκούνται στην ανάγνωση πρωτογενών κειμένων και στη χρήση Τ.Π.Ε. για τεκμηρίωση και ανάλυση. Η διδασκαλία περιλαμβάνει διαλέξεις, σεμινάρια και εργασίες· η αξιολόγηση γίνεται με εξετάσεις ή projects. Το μάθημα καλλιεργεί διεπιστημονική σκέψη και δεξιότητες κριτικής αποτίμησης ποικίλων θεολογικών προτύπων, προετοιμάζοντας τους φοιτητές για υπεύθυνη έρευνα και διαπολιτισμικό διάλογο.

Το μάθημα εστιάζει στην αραβική χριστιανική γραμματεία και στη θεολογική της συνάντηση με το Ισλάμ. Μελετώνται πηγές που καταγράφουν αντιλήψεις, διαλόγους και αντιπαραθέσεις, καθώς και οι χριστιανικές θεωρήσεις για το Ισλάμ σε διαφορετικές εποχές. Συνδέεται η ιστορική και γεωγραφική εξέλιξη της Μέσης Ανατολής με τον ρόλο των χριστιανικών κοινοτήτων εντός της αραβοϊσλαμικής επικράτειας. Εξετάζονται η προϊσλαμική περίοδος των Αράβων, η διαχρονική παρουσία Κοπτών, Σύρων, Ασσυρίων και Μελχιτών και η αλληλεπίδραση χριστιανικών στοιχείων με τη μουσουλμανική παράδοση. Οι φοιτητές καλλιεργούν ικανότητες εντοπισμού και ερμηνείας πηγών, συγκριτικής θεολογικής ανάλυσης και χρήσης ψηφιακών εργαλείων. Η διδασκαλία γίνεται με διαλέξεις, σεμινάρια και εργασίες· η αξιολόγηση μέσω εξετάσεων, γραπτών εργασιών ή παρουσιάσεων. Στόχος είναι η ισορροπημένη κατανόηση των χριστιανοϊσλαμικών σχέσεων και η ανάπτυξη τεκμηριωμένου λόγου για το θρησκευτικό πλουραλισμό της περιοχής.

Το μάθημα εξετάζει συστηματικά το θεολογικό περιεχόμενο και την ιστορική διαμόρφωση των δογματικών και συμβολικών μνημείων στις μεγάλες θρησκευτικές παραδόσεις. Για τον Χριστιανισμό μελετώνται όροι, σύμβολα, ομολογίες και κείμενα που συγκρότησαν τη δογματική διδασκαλία· για τον Ιουδαϊσμό και το Ισλάμ αναλύονται οι δογματικοί άξονες των ιερών βιβλίων και η ερμηνευτική τους παράδοση· για τις Ανατολικές Θρησκείες εξετάζονται οι αρχαίες θεολογικές πηγές και τα πρότυπα νοηματοδότησης. Ιχνηλατούνται οι ιστορικές συνθήκες που οδήγησαν στη σύνταξη των κειμένων και η γραμματολογική τους ταυτότητα. Οι φοιτητές εκπαιδεύονται σε συγκριτική ανάγνωση πηγών, τεκμηριωμένη σύνθεση και αξιοποίηση Τ.Π.Ε. Η διδασκαλία περιλαμβάνει διαλέξεις, σεμινάρια και εργασίες· η αξιολόγηση πραγματοποιείται με εξετάσεις, γραπτές εργασίες ή παρουσιάσεις. Το μάθημα παρέχει στιβαρή βάση για τη μελέτη της δογματικής αρχιτεκτονικής των θρησκειών και των επιδράσεών της στη λατρεία, την ηθική και τον πολιτισμό.